Er komt een jongen van 10 jaar met zijn ouders op het spreekuur. Sinds 2 jaar is er sprake van weinig poep en wanneer de poep komt is die hard en het poepen is pijnlijk. Op school gaat de jongen niet naar de wc, en kan de hele dag ophouden. Regelmatig verliest de jongen wat poep in zijn onderbroek en ouders willen een oplossing: ”we zijn er klaar mee”.

Tijdens het eerste bezoek valt op hoe alert en opmerkzaam de jongen is. hoe hij reageert op de non-verbale communicatie van zijn ouders en hoe hij zijn best doet om zowel vader als moeder te vriend te houden. Ouders vertellen dat er spanning is in de relatie tussen de ouders, die is ontstaan nadat 2 jaar geleden de vader van vader plotseling is overleden. Oma (moeder van vader) komt sinds het overlijden van opa veel in het gezin en de band tussen vader en zijn moeder is hecht. Vader poept ook niet makkelijk.

Bij onderzoek van de jongen valt de spierspanning in het hele lichaam op en met name in de buik. Met ademhalingsoefeningen en massage van de buik ontspant de jongen enigszins. Bij aanvullend onderzoek wordt geen (fysieke) oorzaak gevonden. In een volgend gesprek vraag ik vader naar het overlijden van zijn vader en hoe hij dit heeft beleefd. Vader vertelt dat hij zijn vader mist, dat hij zich schuldig voelt over het oppervlakkige contact in de afgelopen jaren, doordat vader zelf een gezin kreeg, en had hem graag nog zoveel willen vragen en vertellen. Op de vraag: ”mag je verdriet er zijn?” barst vader in huilen uit, moeder en de jongen huilen ook.

Wanneer er iets gebeurt, wat je op dat moment niet kunt dragen of uiten, zet je het (onbewust) vast in je geheugen. Op deze manier blokkeer je je eigen energiestroom en er ontstaat een disbalans in je lichaam. Wanneer er lichamelijke klachten zijn, wil je lichaam door de klachten duidelijk maken waar je je eigen energie blokkeert, vastzet, inhoudt of tegenhoudt. In je darmen is je immuunsysteem aanwezig, wat je gebruikt om te kunnen verwerken en verteren (of niet): eten, drinken en emoties.

Lichamelijke klachten, in dit geval moeilijk en weinig frequent poepen, is een uitnodiging om bewust te worden van de gedachten, emoties, familiesystemen die met de klachten samenhangen.

Vader kon de emotie bij het overlijden van zijn vader niet dragen en heeft de energie geblokkeerd. De jongen heeft de pijn, verdriet en frustratie van vader gevoeld en heeft het leed meegedragen. Zowel vader als zoon leren nu, 2 jaar later, hoe ze kunnen omgaan met dat wat er is. Door middel van een familie opstelling kunnen vader en zoon hun geblokkeerde pijn ervaren en leren hoe dit er mag zijn. Door meditatie en yoga oefeningen leren ze om ruimte te maken bij de inademing en los te laten bij de uitademing en kracht op te doen door stilte te gebruiken. De jongen komt 2 keer alleen en leert door oefeningen met het lichaam te luisteren naar de signalen die het lichaam geeft. Met ouders spreek ik hoe ze de huidige situatie kunnen accepteren en geen druk uit te oefenen op hun zoon, hoe vervelend ze de huidige situatie ook ervaren. Ik bespreek hoe voeding je beste medicijn kan zijn en hoe sporten en rusten, tekenen en schrijven over emoties een plek krijgen in het gezin. Binnen 8 weken is de verstopping bij de jongen verdwenen evenals het broekpoepen. Vader neemt tijd en ruimte in voor zichzelf, voor zijn rouwproces en leert om weer aandacht te hebben voor de relatie met moeder zonder mee te drijven in het verlies.

Vanaf je geboortedag komt er dag in dat uit van alles bij je binnen. Eten, drinken, gedachten, emoties, invloed van gebeurtenissen, omstandigheden en andere mensen. Wanner je iets verteert, krijgt je lichaam energie. Wanneer je iets niet goed kan verteren, bijvoorbeeld bij stress of ziekte krijgt je lichaam minder of geen energie. Verteren betekent omzetten in energie door kleiner maken en scheiden. De dikke darm verzamelt afvalstoffen. Poepen is loslaten van afvalstoffen die niet meer nodig zijn. Als dit proces te snel gaat is poep vaak veel of dun. Bij langzaam loslaten is poep niet vaak, weinig of hard. Poepen is niet iets doen, maar laten gebeuren. Wanneer je moeilijk of weinig poept, kan je moeilijk loslaten. Wanneer iemand met een poepprobleem leert ontspannen, leer je loslaten. Het bewust of onbewust ”tegenhouden” van poep lijkt de belangrijkste oorzaak van poepproblemen bij kinderen. Wanneer een kind niet wil poepen wordt poep hogerop in de darm geduwd, waarmee aandrang vermindert. Indien een kind meermalen vermijdt te poepen, rekt de darm op om de grotere hoeveelheid poep te kunnen omvatten. Hierdoor verander de functie van de darm. Ophoudgedrag ontstaat door een ervaring van pijnlijk poepen of angst voor pijn. Wanneer je niet genoeg tijd neemt voor poepen en afkeer hebt van een onbekend toilet of angst voor verlies of verlating, kan poepen moeilijk gaan.

Bij poepproblemen is het goed om naar een dokter te gaan die er verstand van heeft en je zo nodig behandelt met medicijnen in combinatie met aandacht voor je leefstijl, stress, gedachten en emoties. Ophouden van poep en toiletangst komt vaak voor bij verandering van omgeving. Loslaten betekent dat je je niet vastklampt aan iets of iemand. Dit heeft te maken met je bewustzijn, je staat van zijn. Vanuit bewust zijn leer je accepteren wat er is en niet te veranderen of onderdrukken wat er is. In oorspronkelijke staat is iedereen compleet en is er niets wat dat kan veranderen. Je kunt niets kwijtraken of verliezen en toch voelt het vaak niet zo. Dit komt omdat we op dit moment allemaal zijn vergeten wie we zijn.

”Bij poepproblemen is het goed om naar een dokter te gaan die er verstand van heeft….”

Indrukken in de eerste 8 levensjaren worden opgeslagen in je geheugen en bepalen je gedrag, gewoontes, voorkeuren en de manier waarop je met jezelf en anderen omgaat.

Een emotie geeft aan hoe je je op een bepaald moment voelt en duurt ongeveer 15 seconden. Door herinnering van een vergelijkbare situatie uit het verleden ontstaat weerstand in je lichaam. Dit is een reactie die zich uit in de vorm van een aanval, verdediging of bevriezen. Het lichaam nodigt je door ziekte of klachten uit om oude (onbewuste) herinneringen niet meer te onderdrukken of ertegen te strijden, maar ze te vertellen zodat je (weer) in balans kunt zijn. Zelf helend vermogen betekent van binnenuit wakker worden op alle niveaus: denken, emotie, energie, lichaam. Wanneer iets nog niet geheeld is, (bijvoorbeeld door symptoom bestrijden), komt een klacht later terug, totdat transformatie heeft plaatsgevonden en de balans is hersteld.

Ieder mens heeft verschillende emoties: blij, boos, verdrietig, bang, opgewonden, schaamte enzovoorts. Bij een emotie hoort een bepaald gedrag, wat we wel of niet gewenst vinden. Een emotie wil je iets leren. Onzekerheid en eenzaamheid zijn even belangrijk als evenwichtig of zelfverzekerd. Alle emoties komen en gaan. Ieder mens heeft emoties, je bent ze niet.

Het sleutelwoord bij poepklachten is leren loslaten (en niet het gedrag van een kind als probleem zien). De situatie zoals die is wil geaccepteerd worden door met zachtheid en begrip te kijken en te vertrouwen op het proces. Leren van iets nieuws, groeien en veranderen kost tijd, geduld en gaat met vallen en opstaan.

13 juni 2019
Column Stichting Darmgezondheid
Je bent wat je verteert en poepen is loslaten